|
|
ÜNİTE 3
FİNANSAL ANALİZİN ÖNEMİ ve KULLANILAN ORANLAR
Finansal analizde kullanılan iki tablo vardır. Bunlar Gelir Tablosu ve Bilanço’dur.
Bilanço: Bir işletmenin belli bir dönemdeki mali durumunu gösteren tablodur.
Gelir Tablosu: İşletmenin belli bir dönemdeki gelir ve giderlerini, faaliyet sonuçlarını gösteren tablodur.
Finansal Tablolar Analizinden Faydalanan Kişi ve Kurumlar
1- İşletme Sahipleri
2- Yöneticiler
3- Kredi Verenler
4- Devlet
5- Kamuoyu
6- Sendikalar
Finansal Tabloların Güvenilir Olması İçin Gereken Şartlar
1- Tablolar genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre hazırlanır.
2- Finanlsal tablolardaki bilgiler güvenilir olmalıdır. Yani bağımsız dış denetçi ( yeminli mali müşavir) tarafından denetlenmiş olmalıdır.
►Finansal Analiz Türleri
1- Kapsamına göre finansal analiz
a- Statik Analiz: Tek döneme ait analiz
b- Dinamik Analiz: Birden fazla döneme ait analiz
2- ►Amacına göre finansal analiz
a- Yönetim analizi: Yönetim çalışanlarının etkinliklerini sağlamak, alacakları kararlara dayanak oluşturmak amacı ile yapılan analizdir.
b- Yatırım analizi: Hissedarlar ve işletmeye kaynak sağlamayı düşünen kişilerce yapılır. İşletmenin gelecek dönemdeki kazanma gücünü gösterir.
c- Kredi analizi: Kredi veren kurumlarca yapılan analizdir. İşletmenin likitide gücünü ölçmek amacı ile yapılır.
3- Yapanın kimliğine göre finansal analiz
a- İç analiz: İşletmede çalışan personelin yaptığı analizdir.
b- Dış analiz: Kamu görevlilerince, bağımsız denetçilerce yapılan analizdir.
Finansal Analizde Kullanılan Teknikler
1- Oran Analizi
2- Karşılaştırmalı Tablolar Analizi
3- Yüzde Yöntemi ile Analiz ( Dikey Analiz )
4- Eğilim Yüzdeleri Yöntemi ile Analiz (Trent Analizi)
1- ►Oran Analizi: Bilanço ve gelir tablosunda yer alan kalemlerin birbirine oranlanması ile yapılan analizdir.
a- ►Likitide Oranları: İşletmenin kısa vadeli borçlarını ödemek için kullandığı oranlardır.
- Cari Oran:
İdeal ortalama 2 olarak kabul edilir.
Cari Oran =
- Asit-Test Oranı (Likitide Oranı):
İdeal ortalama 1 olarak kabul edilir.
Asit-Test Oranı =
- Nakit Oran:
İdeal ortalama %20’dir.
b- Finansal Yapı ile İlgili Oranlar
İşletmenin mali yapısı ve uzun vedeli borç ödeme gücünü göstermek amacıyla bulunan oranlardır.
►Finansalda temel ilke, dönen varlıkların kısa vadeli borçlarla veya özsermaye ile karşılanması, duran varlıkların ise uzun vadeli borçlarla yada özkaynaklarla finanse edilmesidir.
- ►Borçlanma (Kaldıraç) Oranı
Gelişmiş ülkelerde %50, Türkiye gibi ülkelerde %70 ideal orandır.
(kısa vad. yab. kay. + uzun vad. yab. kay.)
Borçlanma (Kaldıraç) Oranı =
(özkaynak+yabancı kaynaklar)
- ►Faiz Karşılama Oranı
İdeal oran 8’dir.
Faiz Vergi Öncesi Kar
Faiz Giderleri
- Kısa Vadeli Yabancı Kaynağın Pasif Toplama Oranı
Kısa Vad. Yab. Kay.
Pasif Toplam
- Uzun Vadeli Yabancı Kaynağın Pasif Toplama Oranı
Uzun Vad. Yab. Kay.
Pasif Toplam
- Diğer Formüller…
Duran Varlıklar 1
Uzun Vad. Yab. Kay + Özkaynaklar
Maddi Duran Varlıklar
Özkaynaklar
c- Faaliyet Oranları
İşletmenin sahip olduğu varlıklarını ne ölçüde etkin kullanıp kullanmadığını gösteren oranlardır.
- ►Stok Devir Hızı
Satışların Maliyeti
Ortalama Stok Direk verilmezse… Dönembaşı Stok+Dönemsonu Stok
- 2 ►Alacak Devir Hızı
Kredili Satışlar
Alacaklılar Direk verilmezse… Alıcılar + Alacak Senetleri
- ►Ortalama Tahsil Süresi
365 1
Alacak Devir Hızı
Sınav Sorusu…
X işletmesi satışları 500,000,000 TL, alacakları 100,000,000 TL’dir. Buna göre alacakların ortalama tahsil süresi kaç gündür?
500,000,000 365
100,000,000 5
- İşletme Sermayesi Devir Hızı
365 1 Bu formül Ort. Tahsil Süresi formülü ile aynıdır.(
Alacak Devir Hızı
- Maddi Duran Varlık Devir Hızı
Satış 1
Mad. Dur. Varlıklar
- Özkaynak Devir Hızı
Net Satışlar Satışlar
Ortalama Özkaynaklar (-) Satış İadesi
(-) Satış İskontosu
Net Satışlar
d- Karlılık Oranları
İşletmenin faaliyetleri sonucunda başarıya ulaşıp ulaşmadığını gösteren oranlardır.
Net Kar 1
Özkaynak
Net Kar 1
Net Satışlar
Net Kar 1
Aktip Toplam
e- Piyasa Performansını Değerlendirmede Kullanılan Oranlar
- Fiyat Kazanç Oranı =
Hisse senedinin borsa değerinin hisse başına gelire oranlanması ile bulunur. Oranların yükselme eğiliminde olması hisse senetlerinin değer kazandığını, düşme eğiliminde olması da değer kaybettiğini gösterir.
- Piyasa Değeri
Defter Değeri
İşletmenin borsa değerinin işletmedeki özkaynakların kaç katı olduğunu gösterir. Oranların büyük olması hisse senedinin değer kazandığını gösterir.
- Hisse Senedi Başına Kar
Bu oran işletmenin her bir hisse senedi başına ne miktarda kar elde ettiğinin tespit etmesi amacıyla kullanılır.
2- Karşılaştırmalı Tablolar Analizi
Birden fazla yılın bilanço ve gelir tablosu kalemlerinin göstermiş olduğu değişim esas alınarak yapılan analizdir. Dinamik bir analizdir.
Son yıl – İlk yıl
İlk yıl
3- Yüzde (Baz) Yöntemi ile Analiz
Bilanço yöntemi ile analiz yada aktif-pasif toplamına göre bulunan % değerler esas alınarak yapılan analizdir.
Grup toplamı 100 olarak kabul edilir. Gelir tablosunda ise Net Satışlar 100 olarak kabul edilir. Statik bir analizdir.
4- Eğilim Yüzdeleri (Trend) Analizi
Bilanço ve gelir tablolarındaki kalemlerin uzunca bir süreçte göstermiş oldukları eğilimin karşılaştırılmasıyla yapılan analizdir.
Daha uzun dönem analizlerinde trend analizinden faydalanılır. Trend analizinişn yapılabilmesi için en az 5-6 yıllık verilere ihtiyaç vardır. Dinamik bir analizdir.
Sınav Sorusu…
X işletmesine ilişkin bilgiler şöyledir.
Kasa 200,000,000 TL
Hisse Senetleri 100,000,000 TL
Alacaklar 50,000,000 TL
Stoklar 30,000,000 TL
Kısa Vadeli Borç 70,000,000 TL
Uzun Vadeli Borç 10,000,000 TL
Satışlar 30,000,000 TL
Kar 10,000,000 TL
a- Yukarıdaki verilere göre işletmenin cari oranı nedir?
200,000,000
100,000,000
50,000,000
+ 30,000,000
380,000,000 / 70,000,000 = 5,42
b- Yukarıdaki verilere göre asit-test (likitide) oranı kaçtır?
380,000,000-30,000,000
70,000,000
c- Yukarıdaki verilere göre natik oranı ne kadarıdır?
200,000,000
+ 100,000,000
300,000,000 / 70,000,000 = 4,28
d- Yukarıdaki verilere göre işletmenin alacak devir hızı ne kadardır? Alacaklarını kaç günde tahsil eder?
30,000,000
50,000,000
360
0,6
e- Net Kar – Özkaynak bileşimi ne kadardır?
10,000,000
300,000,000
FİNANSAL YÖNETİM 1-3 ÜNİTE DENEME SINAVI
1- İşletmenin ihtiyacı olan fonların sağlanarak yatırılmasına ne isim verilir?
a- Fon b- Finansman c- Finans d- Finansal Yönetim e- Muhasebe
2- Aşağıdaki sektörlerden hangisinde yatırımların riski diğer sektörlere göre daha yüksektir?
a- Gıda b- Tekstil c- Makine d- Tarım e- Toprak
3- Aşağıdakilerden hangisi maddi olmayan varlık kalemine örnektir?
a- Binalar b- Demirbaş c- Araçlar d- Teknik Bilgi e- Arazi
4- Aşağıdakilerden hangisi sermaye bütçelemesi kapsamındadır?
f- Alacaklara yatırım
g- Soklara yatırım
h- Geçici yatırımlar
i- Sabit varlıklara yatırım
j- Hisse senedi ihraç kararları
5- Aşağıdakilerden hangisi finansmanla ilgili kararlardan biridir?
a- Vadeli satış yapmak
b- Stokları arttırmak
c- Makine satın almak
d- Hisse senedi ihraç kararları
e- Araç satın almak
6- Kar payı aşağıdaki finansal araçlardan hangisinin getirisidir?
a- Tahvil b- Hisse Senedi c- Hazine Bonosu d- Repo e- Mevduat
7- Aşağıdakilerden hangisi muhasebenin sorumluluk alanındadır?
a- Banka ilişkileri b- Nakit yönetimi c- Finansman d- İç denetim e- Kredi yönetimi
8- İşletmenin birincil amacı aşağıdakilerden hangisidir?
a- Karın maksimize edilmesi
b- Karlılığın maksimize edilmesi
c- Satışların maksimize edilmesi
d- İşletme değerinin maksimize edilmesi
e- Sürekliliğin maksimize edilmesi
9- İşletmelerin finansmanında aşağıdakilerden hangisinin riski daha yüksektir?
a- Kısa süreli kredilerin
b- Uzun süreli kredilerin
c- Tahvilli borçların
d- Hisse sendi ihracının
e- Otofinansmanın
10- İşletmenin finansmanında uzun vadeli kaynaklara ağırlık verilmesinin sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
a- Riskin düşmesi
b- Likiditenin düşmesi
c- Müşteri memnuniyetinin artması
d- Satışların artması
e- İstihdan olanağının artması
11- Halka açık şirketlerde tahvil çıkarma sınırı ne kadardır?
a- Özsermaye
b- Ödenmiş sermaye
c- Ödenmiş sermaye+yedek akçeler
d- Yedek akçeler + kayıtlı sermaye
e- Kayıtlı sermaye tavanı
12- Aşağıdakilerden hangisi kayıtlı sermaye sistemine geçebilir?
a- Halka açık anonim şirketler
b- Halka kapalı anonim şirketler
c- Adi şirket
d- Limited şirket
e- Kollektif şirket
13- Aşağıdakilerden hangisi finans yöneticisinin fonksiyonlarından biri değildir?
a- Yatırım kararları
b- Finansman kararları
c- Dividant kararları
d- Kar payı dağıtımı kararları
e- Amortisman kararları
14- Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
a- Nominal faizler enflasyonun altında ise negatif faiz söz konusudur
b- Nominal faiz oranı enflasyon oranına eşit ise paranın zaman değeri sıfır olur.
c- Enflasyon sıfır ise paranın zaman değeri sıfır olabilir.
d- Nominal faiz oranı enflasyon oranından büyük ise paranın zaman değeri sıfırdan büyük olur.
e- Paranın zaman değeri, paranın bügünkü kullanım hakkından vezgeçmenin bir bedelidir.
15- Bir bankaya yıllık %48 faizle yatırılan 250,000,000 TL karşılığında 80,000,000 TL faizalındığına göre söz konusu para bankada kaç ay kalmıştır?
a- 4 b- 5 c- 6 d- 8 e- 10
16- 10 ay vadeli, 750,000,000 TL nominal değerli bir senedin %40 iskonto oranıyla ve iç iskonto yöntemiyle kırılması durumunda senedin peşin değeri kaç TL’dir?
a- 520,000,000 b- 532,000,000 c- 563,000,000 d- 623,000,000 e- 677,000,000
17- Bir bankaya 6 aylık vadeli olarak %40 bileşik faizle 2 yıl süreyle yatırılan ve 2. yılın sonunda 192,080,000TL’ye ulaşan para miktarı ne kadardır?
a- 20,000,000 b- 30,000,000 c- 40,000,000 d- 50,000,000 e- 60,000,000
18- Yıllık nominal faiz %68 olduğunda, 3 ay vadeli hesap açtırılırsa devre faiz oranı kaç olur?
a- 13 b- 15 c- 17 d- 19 e- 21
19- Nominal faiz oranı %68, enflasyon oranı %60 ise reel getirisi oranı % kaçtır?
a- 1 b- 2 c- 3 d- 4 e- 5
20- Belirli bir zaman süreci içinde eşit aralıklarla verilen yada alınan eşit ödemeler dizisi ne olarak adlandırılır?
a- Anüite b- Basit Faiz c- İskonto d- Bileşik Faiz e- Anaütenin Şimdiki Değeri
21- Finans yöneticisi uzun vadeli yatırım kararları alırken aşağıdakilerden hangisinden faydalanır?
a- Muhasebe b- Mikro Ekonomi c- Makro Ekonomi d- İktisat e- Matematik
22- İşletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneğini gösteren oran aşağıdakilerden hangisidir?
a- Cari oran
b- Finansal kaldıraç oranı
c- Alacak devir hızı
d- Ortalama tahsil süresi
e- Fiyat/Kazanç oranı
23- Yıllık satışları 90,000,000,000 TL, alacak toplamları 10,000,000,000 TL ve alacak senetleri toplamı 8,000,000,000 TL olan bir işletmenin alacaklarını tahsil süresi kaç gündür? (1 yıl = 360 gün)
a- 40 b- 72 c- 112 d- 27 e- 12
24- Cari oranın hesaplanabilmesi için aşağıdakilerden hangisine gerek yoktur?
a- Hazır değerler b- Alacaklar c- Stoklar d- Uzun vadeli borçlar e- Kısa vadeli borçlar
25 ve 26. sorular aşağıdaki verilere göre cevaplandırılacaktır…
Hazır değerler 1,000
Geçici yatırımlar 2,000
Uzun vadeli boçlar 7,000
Alacaklar 3,000
Stoklar 4,000
Duran varlıklar 8,000
Cari oran 1,6
25- Bu bilgilere göre işletmenin kısa vadeli borçları ne kadardır?
a- 3,000 b- 4,750 c- 6,250 d- 8,000 e- 10,000
26- Yukarıdaki bilgilere göre işletmenin asit-test oranı ne kadardır?
a- 0,45 b- 0,56 c- 0,96 d- 1,25 e- 1,50
27- Yüzde yöntemi ile analizde aşağıdakilerden hangisi 100 olarak kabul edilemez?
a- Dönen varlık toplamı
b- Duran varlık toplamı
c- Aktif toplam
d- Brüt satışlar
e- Net satışlar
28- Aşağıdakilerden hangisi işletmelerin sahip oldukları varlıkların ne kadarının yabancı kaynaklarla finanse edildiğini gösterir?
a- Oran analizi
b- Yüzde yöntemi ile analiz
c- Başabaş analizi
d- Eğilim yüzdeleri analizi
e- Karşılaştırmalı tablolar analizi
29- Aşağıdakilerden hangisi işletmelerin sahip olduklarıvarlıkların ne kadarının yabancı kaynaklarla finanse edildiğini gösterir?
a- Likidite oranları b- Borçluluk oranları c- Faaliyet oranları d- Cari oran e- Nakit oran
30- İşletmenin satışlarını arttırabilmek için yaptığı giderlerin karlılığa etkisini en iyi gösteren hesaplama şekli aşağıdakilerden hangisidir?
a- Net satışlar – satılan malın maliyeti
b- Net satışlar – brüt satış karı
c- Brüt satış karı – faaliyet giderleri
d- Faaliyet dışı giderler – olağan kar
e- Olağan üstü giderler – net kar
Cevaplar…
1- D 7- D 13- E 19- E 25- C
2- C 8- D 14- C 20- A 26- C
3- D 9- A 15- D 21- B 27- D
4- D 10- A 16- C 22- A 28- D
5- D 11- C 17- D 23- B 29- B
6- B 12- A 18- C 24-D 30- C
ÜNİTE 4
BAŞABAŞ ve KALDIRAÇ ANALİZİ
Başabaş analizinin yararları:
1- Kar hedefine ulaşmada gerekli iş hacminin belirlenmesi
2- Birim maliyetin ve satış düzeyinin bilinmesi
3- Yönetim kararlarına yardımcı olmak
4- Değişken gider, sabit gider ayrımını belirlemek
5- En karlı mamül üretimini belirlemek
A- Doğrusal Başabaş Analizi:
a- İşletmenin gideri sabit ve değişken giderler olarak sınıflandırılır
b- Sabit varlıklar bütün üretim düzeylerinde aynı kalır
c- Birim satış fiyat değişmez
d- Genel fiyat dizeyi istikrarlıdır.
e- Değişken giderler üretim miktarı ile artıp azalır.
f- İşletmenin izlediği politikalarda değişiklik yoktur.
g- Satış ile üretim arasında tam bir uyum vardır.
h- İşletmede tek çeşit mal ve hizmet üretilir.
Sabit giderlerde 2 tür değer kaybı olur:
a- Teknik değer kayıpları: Üretim sırasında varlıkların aşınması ve yıpranmıştır.
b- Ekonomik değer kayıpları: Varlıkların teknolojinin gerisinde kalmasıdır.
Başabaş Noktası: Başabaş noktası üç yönteme göre hesaplanır.
- Grafik yöntemi
- Matematiksel yöntem
- Deneme yanılma yöntemi
► Başabaş analizinde ve çalışma kaldıracı analizinde yararlanılan temel tablo gelir tablosudur.
BAŞABAŞ ÜRETİM MİKTARI
Toplam Sabit Giderler x (varsa KAR)
Birim Satış Fiyatı – Birim Değişken Giderler
Toplam Sabit Giderler x (varsa KAR)
Toplam Değişken Giderler
Toplam Satışlar
B- Doğal Olmayan Başbaşa Analizi
Toplam gider ve toplam gelirlerin doğrusal değil, eğrisel olduğunu varsayar.Daha güvenli bir yöntemdir.
Çalışma Kaldıracı Derecesi:
Giderlerin hangi oranda sabit, hangi oranda değişken olduğunu açıklayan kaldıraçtır.
Satışlar – Değişken Giderler
Faiz Vergi Öncesi Kar
Faiz Vergi Öncesi Kar
Satış Tutarındaki Yüzde Değişikliği
Finansal Kaldıraç Derecesi:
Toplam yabancı kaynaklar ile özkaynaklar bileşimini açıklayan kaldıraçtır.
Birleşik Kaldıraç Derecesi:
Birleşik Kaldıraç Derecesi = Çalışma Kaldıracı x Finansal Kaldıraç Derecesi
Sınav Sorusu…
X işletmesine ait bilgiler şöyledir…
Sabit giderler 50,000,000,000
Birim Satış Fiyatı 100,000,000
Birim Değişken Gider 80,000,000
Bu bilgilere göre başabaş noktası satış miktarı kaç birimdir?
50,000,000,000
100,000,000 – 80,000,000
Sınav Sorusu…
Yukarıdaki bilgilere göre işletmenin 15,000,000,000 TL kar elde edebilmesi için üretim düzeyi kaç birim olmalıdır?
50,000,000,000 + 15,000,000,000 75,000,000,000
100,000,000 – 80,000,000 20,000,000
Sınav Sorusu…
Bir işletmenin sabit giderleri 50,000,000,000 TL, toplam değişken giderler 200,000,000 TL, toplam satış hasılatı 250,000,000 TL ise, bu işletme kaç milyarlık satış hacmi ile Başabaş Noktasına ulaşır?
50,000,000,000
200,000,000
250,000,000
50,000,000,000
0,2
Sınav Sorusu…
Bir işletmenin satışları 150,000,000 TL, değişken maliyeti 70,000,000,000 TL, faiz vergi öncesi kar 20,000,000,000 ise Çalışma Kaldıracı Derecesi kaçtır?
150,000,000,000 – 70,000,000,000 80,000,000,000
20,000,000,000 20,000,000,000
ÜNİTE 5
FİNANSAL PLANLAMA VE KONTROL
Finansal Planlama: İşletmenin ihtiyaç duyduğu fonların nereden, ne zaman, ne miktarda sağlanacağını bilmesine ilişkin yapılan tahmindir.
Stratejik Plan: İşletmenin değerlerini maximize edebilmek için aldığı kararlar bütünüdür. İşletmelerin 2 temel stratejisi vardır; Yatırım ve Finansman
Bütçe: Planın rakam ile ifadesidir. Bir başka değişle planın finansal tablo haline getirilmiş şeklidir.
►Bütçenin İlkeleri:
1- Bütünlük İlkesi: Bir işletmede ödeme ve tahsilata yol açacak tüm olaylar dikkate alınır.
2- Birlik İlkesi: Her birim için ayrı ayrı bütçe hazırlanır. Fakat hepsini kapsayan bir bütçe daha hazırlanır. Buna Genel veya Ana Bütçe adı verilir.
3- Şefaflık İlkesi
4- Kesinlik İlkesi
5- Uzmanlaşma İlkesi
6- Dödensellik İlkesi
7- İktisadilik İlkesi
PROFORMO TABLO
Uzun dönemli planlama faaliyetlerinde kullanılır. Proformo bilanço ve proformo gelir tablosundan oluşur. Tahmini olarak oluşturulurlar.
FİNANSAL PLANLAMADA KULLANILAN YÖNTEMLER
1- Satışların Yüzdesi Yöntemi: Geçmiş yıllardaki satışlarla gelir tablosu arasındaki ilişkinin gelecek yılda da devam edeceği varsayımına dayanır.
►Kısa süreli tahminlerde kullanılır. Genelde 1 yıl için proformo tabloların hazırlanmasında ve ek finansman ihtiyacında kullanılan bir yöntemdir.
►Satışlarla, ilişki kurulan kalem arasındaki oranın zaman içinde değişmesi bu yöntemin sakıncasıdır.
2- Regrasyon Yöntemi: Uzun süreli finansman tahmininde kullanılır. Bilanço kalemleri bağımlı değişken, satışlar bağımsız değişken olarak ele alınır.
3- Oranlar Yöntemi: Fon ihtiyacının tahmininde bu oranlardan faydalanılır.
BÜTÇELER
1- ►Pazarlama ile ilgili bütçeler
a- Satış Bütçesi
b- Satın Alma Bütçesi
c- Pazalama Giderleri Bütçesi
2- Üretim fonksiyonu ile ilgili bütçeler
a- Hammadde Bütçesi
b- İşgücü Bütçesi
c- Genel İmalat Giderleri Bütçesi
3- Diğer Fonksiyonlarla İlgili Finansal Bütçeler
a- Yatırım Bütçesi
b- Genel Yönetim Giderler Bütçesi
c- Nakit Bütçesi
►BÜTÇELEME SÜRECİ
1- Temel amaçların belirlenmesi
2- Uzun vadeli plan
3- Uzun vadeli satış tahmini
4- Mal karması
5- Kısa vadeli satış
BÜTÇELEMENİN SAKINCALARI:
1- Gereken özen gösterilmeden bütçe hazırlanması
2- Yöneticilerin hayallarinin bütçe olarak ifade edilmesi
3- Bütçenin bilimsel olmayan yöntemlere göre hazırlanması
4- Temel amaçların 2. plana itilmesi
5- Bütçelenin ulaşılması imkansız hedefler çizmesi
6- Ayrıntıya girilerekasıl amacın gözden kaçırılması
7- Çalışanların üzerinde baskı unsuru yaratması
8- Tutucu olması
ÜNİTE 6
ÇALIŞMA SERMAYESİ YÖNETİMİ
Çalışma Sermayesi: Bir tesisin faaliyetine başlayabilmesi, faaliyetini sürdürebilmesi için kullanılan kısa sürede paraya dönüşebilme özelliği olan varlıklar ve yapılan harcamalardır.
Çalışma Sermayesine “işletme sermayesi” de denir. Dönen varlıklar, brüt çalışma sermayesidir. Net çalışma sermayesi dönen varlıklarda n kısa vadeli yabancı kaynakların çıkarıldığında kalan farktır.
Dönen Varlıklar:
Hazır Değerler
Menkul Kıymetler
Alacaklar
Stoklar
Gelecek Aylara Ait Giderler
Gelir Tahakkukları
ÇALIŞMA SERMAYESİNİN ÖZELLİKLERİ
1- Bölünebilir özelliğe sahiptir.
2- Kısa vadeli ve likittir.
3- Çalışma sermayesi unsurları hareketli ve birbiriyle ilişkilidir.
4- Çalışma sermayesi kararları kısa zamanda revize edilebilir.
5- Yatırımların işletmenin risk derecesi üzerinde etkisi sınırlıdır.
ÇALIŞMA SERMAYESİ ÇEŞİTLERİ
1- Sürekli Çalışma Sermayesi: İşletme faaliyetlerinin en üst düzeyde bulunması halinde faaliyetlerin aksamadan yürütülmesine olanak sağlayan minimum dönen varlık toplamıdır. Sabit çalışma sermayesi olarak da nitelendirilir. Uzun vadeli kaynaklar ile finanse edilmesi tercih edilir.
2- Değişken Çalışma Sermayesi: Mevsimlik dalgalanmalar sonucu çalışma sermayesinden ayrıca ihtiyaç duyulan sermayedir. Kısa vadeli kaynaklar ile finanse edilir.
3- Olağanüstü Çalışma Sermayesi: Yangın, savaş, grev gibi durumlarda ihtiyaç duyulan sermayedir. Kısa vadeli borçlanma ile karşılanmalıdır.
ÇALIŞMA SERMAYESİ YATIRIM POLİTİKALARI
1- Atılgan Çalışma Sermayesi Politikası: Dönen varlıklara daha az yatırım yaparak likitenin düşük tutulması, riskin düzeyinin arttırılarak varlıkların oluşturulmasıdır.
2- İhtiyatlı Çalışma Sermayesi Politikası: Dönen varlıklara daha fazla yatırım yaparak likititenin yüksek tutularak riskin düzeyinin düşük tutulması
►ÇALIŞMA SERMAYESİNİN FİNANSMANI
1- Dengeli Finanslama Stratejisi: Duran varlıklar ile çalışma sermayesinin süreklilik gösteren kısmı uzun vadeli kaynaklar ile, dalgalanma gösteren kısmı kısa vadeli kaynaklar ile finanse edilmelidir. Bu sistemde kaynak maliyeti yüksektir.
2- İhtiyatlı Finanslama Stratejisi: İşletmenin sahip olduğu tüm varlıkların uzun vadeli kaynaklar ile finanse edilmesidir.
3- Atılgan Finanslama Stratejisi (Atak Finansman): Dönen varlıklar kısa vadeli yabancı kaynaklarla, duran varlıklar uzun vadeli yabancı kaynaklarla finanse edilir.
►Karlılık diğerlerine göre daha yüksektir.
Sınav Sorusu…
Dönen Varlıklar 150,000,000
Duran Varlıklar 250,000,000
Kısa Vad. Yab. Kay. 50,000,000
Uzun Vad. Yab. Kay. 70,000,000
Özkaynaklar 280,000,000
a- Yukarıdaki verilere göre net çalışma sermayesi ne kadardır?
150,000,000 – 50,000,000 = 100,000,000
b- Yukarıdaki verilere göre çalışma sermayesi ne kadardır?
Dönen varlıklar = 150,000,000
ÜNİTE 7
NAKİT YÖNETİM
Nakit Yönetiminin Amacı: İşletme nakit açığı verdiğinde açığı tamamlamak, nakit fazlası verdiğinde bu fazlalığı finansal varlıklarla değerlemektir. En likit kalem nakittir.
NAKİT VE NAKİT BENZERİ DEĞERLER
1- Hazır Değerler: Nakit olarak elde bulunan veya her an nakite çevrilebilen varlıklardır. Kasa, banka, alınan çek, diğer hazır değerler (Pullar)
2- Menkul Kıymetker: Hisse senetleri, tahviller, diğer menkul kıymetler (repo, yatırım fonu, finansman bonosu)
NAKİT YÖNETİMİ
Nakit yönetimi ile hedeflenen likitite ile uzun vadeli karşılık arasında denge kurmaktır.
İŞLETMELERİN NAKİT BULUNDURMA AMAÇLARI
1- İşlem Amacı: Günlük faaliyetlerin yürütülebilmesi için gerekli olan paranın bulundurulması
2- Tedbir Amacı (ihtiyat amacı)
3- Spekülasyon Amacı: Gelecek ile ilgili beklentiler doğrultusunda fiyat, faiz, döviz değişimlerinden bir gelir elde etmek amacıyla yapılan işlemdir.
Konsolidasyon : Borcun vadesinin uzatılması
PİYASA TÜRLERİ
1- Para Piyasası: Kısa vadeli fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasadır (bankalar)
2- Sermaye Piyasası: Uzun vadeli fon arz ve talep edenlerin karşılaştığı piyasadır (borsa)
NAKİT FAZLASINI DEĞERLENDİRMEK AMACI ile YATIRIM YAPILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
- Vade
- Risk
- Likitide
- Getiri
- Vergilendirme
REPO: Bir menkul kıymetin geri alınma taahhütü ile satılmasıdır.
TERS REPO: Bir menkul kıymetin satma taahhütü ile alınmasıdır.
YATIRIM FONU: Halktan tolanan paraların yatırıma dönüştürülmesi (pörtföy yönetimi). Fon arz edenlerile talep edenlerin karşılaştığı piyasadır.
B tipi finansman bonusu: Diğerlerine göre daha garantilidir. Çünkü banka kredisiyle desteklenmiştir. En iyi yatırım alternatifi olarak gösterilir.
A tipi finansman bonosu: Garanti kaydı taşımayan finansman bonosudur. Bu bonoya yatırım yapmak risklidir.
Sistematik Risk: Enflasyon, faiz, piyasa (Pazar satın alma gücü değişim riski). Sistematik olmayan risk finansal risktir.
|