DOĞUMU GENÇLİĞİ

Babası çinli bir komedyen aynı zamanda rütbeli bir askerdi.O sıralar tatil ve iş için ABD ye gitmişlerdi.Annesi ona hamileydi o sıralar.Ve Los Angeles ta Çin takvimine göre EJDER YILI EJDER SAATİNDE bir doğum gerçekleştirmişti.Tabi doğumundan sonra anne Lee biraz bitkindi.Bu çekik gözlü çocuk hemşireler tarafından çok seviliyordu.Hatta bir tanesi ona BRUCE demeye başlamıştı.Daha sonra çocuk için ABD pasaportu ve kimliği gerekiyordu.babasının soyadı da Lee olduğundan ,çıkartılan bu mecburi kimlikte çocuğun ismi BRUCE LEE idi. Daha sonra ailesiyle birlikte Hong Kong a döndüler.

Babası daha aylıkken ona tiyatro oyununda bir rol vermişti bile.Tek işi sahned durmaktı.6 yaşına kadar babasının sayesinde bir çok filimde çocuk oyuncu olarak oynamıştır.Daha sonra yasındaki filimlerinde kötü çocuk rollerini oynamıştır.Daha 6 yaşında iken attığı taklalarla akrobatik bir çocuk olduğunu gören film yönetmenleri babasını bu çocuk için mücdelemişlerdi.( Ölüm Oyunu filmine bakılabilir}. daha sonra 15 yasında sorunları olan bir genç çocuk rolünü oynamıştı ablasıyla birlikte.Gençlik döneminde de ara ara dramatik filmlerde küçük roller alıyordu Lee Jun Fan.

Kung Fu ya Geçiş-ABD ye yolculuk

Lee 13 yaşına geldiğinde babasından TAİ CHİ dersleri almaya başlamıştı. Fakat aynı yaşta girdiği bir sokak kavgasında dayak yiyene kadar bu sporla ciddi olarak ilgilenmedi.Bu kavgadan sonra BÜYÜK USTA YİP MAN la tanışır ve zaman kaybetmeden WİNG CHUN KUNG FU dersleri başlar.Yip Man ın öğretme stili öğrenciye göredir.herkese yataneğine kapasitesine göre dersler veriyordu.[ Bunu öğrencisi wong söylüyor} . Bu sıralar Lee nin yeteneğini anlamıştı YİP usta.YİP MAN ın Çin deki Lakabı BÜYÜK EJDER dir.O da talebesi olan Lee ye KÜÇÜK EJDER lakabını takmıştır.Bunu en büyük öğrencilerine bile yapmamıştır.Bunun sebebini ise Lee nin arasıra yaptığı müsabakalarda kendisinden büyük öğrencileri yenmesine bağlamıştı.Lee nin wing chun bilgisi ilerledikçe girdiği sokak kavgası sayısı da artıyordu.

Hong Kong da düzenlenen BOX şampiyonalarında ( bildiğimiz box} üst üste 3 şampiyonluğu olan James.... yenip şampiyonluğu almıştı.Aynı yıl içerisinde Hong Kong da ÇAÇA DANSI şampiyonu olmuştu.Tüm bunlara rağmen Lee halen sokak kavgalarına karışıyordu.Lise yi de bırakmıştı.Sonuç olarak babası ünlü bir oyuncuydu ve Lee nin döğüşerek ailelerine leke getirmesini istemiyorlardı.En son olarak bir inşaatın bacasında hasmının bir kolunu ve bacağını kırdığı kavga babasının sabrını taşıran damla olmuştu .Artık babası onu abd ye yollama kararı almıştı.Ve yanın da götürdüğü tek şey 100 abd doları ve kung fu bilgileri idi.

ABD yılları

İlk gittiğinde bir lokantada garsonluk yapıyordu.Daha sonra bu işin kendisine göre bişey olmadığına karar verdi ve işi terketti.Biraz birktirdiği para vardı birazartan parası.İlk başta bir bina kiraladı WİNG CHUN KUNG FU dersleri için.Okulunun adı JUN FAN GUNG FU SCHOOL du.Bu okulda yavaş yavaş öğrenci topluyordu.Bir yandanda üniversite öğrenimine devam ediyordu.İsmini unuttuğum bir üniversitede HEGEL VE KANT üzerine tezler hazırlamıştı.Bu üniversitenin FELSEFE bölümünü bitirmişti.Bu sıralar amerikalılar kung fuyla ilk defa bruce ile tanıstılar doğal olarak Bruce diye bi çinlinin namı yayılıyordu Los Angeles a.Daha sonra diğer box ve taekwon do okulları bu durumdan rahatsız olmuşlardı.

Öğrencilerin fesat çıkarmasından bu okulların hocaları ile Bruce maçlar yaptılar.Bruce bu maçların hiç birini kaybetmedi.Ama yaptığı son maçta biraz zorlanmıştı.Bundan sonra döğüş sisteminde yani bi şeyler eklemesi gerektiğine karar verdi.Bu kazandığı maçlar ona ünvan yaptırdı.Diğer okullardan da öğrencilerde bruce un yanına geliyorlardı.Artık Bruce 3. okulunu da açmıştı.Bu sırada çinliler kung fuyu başkalarına öğretilmesine karşıydı.Doğal olarak çinliler az konusur ve bildiklerini baskalarına anlatmazlardı.Hatta Lee bir KUNG FU kitabı bile yazmıştı .Ama Lee ye göre durum böyle olmamalıydı.En sonunda onu aşşağılamak için ÇİNDEN seçtikleri bir döğüşçü gönderdiler.Çinli geldi ve Bruce şunları söyledi: Senin burada başkalarına kung fu öğretmeni istemiyoruz.Senle döğüşeceğim eğer yenersen devam edersin aksi halde bu okulu kapatırsın.

Bruce bu PİRİNÇ YİYENİ 3 dakka içerisinde halletmiştir.Ve kime istersem ona öğretirim dedi.Ne yani sadece çinlilerde mi irade ve yetenek var diğer ırklarda da hiç bir şey yok mu.Şeklinde karşılık vermişti Lee .

JEET KUNE DO doğuyor.

Lee wing Chun Kung Fu da SİSUK 3. GRAD bir döğüşçüydü( oldukça yüksek bir derece} .Zaten WİNG CHUN EN MÜKEMMEL DÖĞÜŞ SANATIDIR.Ama ona göre bu stilde bir çok gereksiz ve karışık hareketler vardı.Özellikle dini öğeler döğüş sanatında bir çok gereksiz hareketlet olusturuyordu ona göre.Ve bu tip hareketlerin sokakta hiç bir iş yapmadığını savunuyoırdu.Artık yeni bir stil üzerinde duruyordu.

Daha sık box çalışıyordu Lee.O sıralar özel hocalar tutuyordu Lee .Mesela DÜNYA TAEKWON DO nun BABASI olarak bilinen JOHN RHEE.Bu hoca Lee ye taekwondo göstermiştir.Daha sonra Lİ Jan Jae( Ölüm Oyunundaki Judocu} Bruce a Judo Aikido göstermiştir.Bu hoca su an Judo Grand Master dır.Bu hocaların hiç bhii kalkıpta biz ona sunları gösterdik biz ondan iyiydik dememişlerdir.Çünkü Lee de onlara Wing Chun kung fu göstermişti.Hatta aksine Lee nin kendilerinden iyi olduğundan bahsetmişlerdi.

Mesela John Rhee Fury in Red isimli belgeselde Lee ile ringe çıkmaya yanasmadığı söylüyor.Onun yumruklarını gördükten sonra.Lee bunlarla yetinmemiş Box-Kick Box-Muay Thai-Judo-Aikido-Karate-Tai Chi-Kendo-Taekwon do- İp Chun-Hapkido-Güreş-Jiu Jitsu-Brezilya Jiu Jitsu su.... çalışmıştır.Ayrıca bunları tek tek çizip gerekli olanları alıp gereksizleri( dini budist öğeleri} atarak JEET KUNE DO yu çıkarmıştır.Ve ABD ye gittiğinden bu yana Lee GÜNDE 8 SAAT HAFTADA 6 GÜN İDMAN YAPIYORDU

ADI duyulmaya başlıyor

1964 yılında düzenlenen ED PARKER turnuvasına Bruce Lee de ED PARKER onurkonuğu olarak çağrılıyor.Bu Oakland dan gelen yetenek için büyük bir fırsattı.Lee yi Jeet Kune Do kurucusu ve Çin KUNGFU ÜSTADI olarak alons etmişlerdi.Lee bu turnuvada yetenekleri gösteriyordu.Özellikle 2.5 cm yaptığı vuruş rakibini 2 m ötedeki sandelyeye oturtmuştu.Bu tüm dikkatleri onun üzerine çekmişti.Çünkü daha önce böyle bi şeyi görmemişlerdi.Filim bazı kısmı Fury in Red isimli belgeselde gösteriliyor.Özellikle wing chun kung fu el vuruş hızını ve Efsanevi tekmelerini izleyenler daha önce görmediklerini o gün görmüşlerdi.Başta ÜNLÜ KARATE ÜSTADI ED PARKER olmak üzere herkez etkilenmişti.Bunu Fury İn Red isili belgeselde Ed Parkerın oğlu anlatyor.Ed Parker şöyle demiş: Bu hayatımda gördüğüm en hızlı ve en güçlü döğüşçü.

Bu turnuva William Dooger n gözlerini kamaştırdı.Ve ona dizi film teklifinde bulundular.Daha sonra katıldığı bir döğüş turnuvası vardı.Bu Lee nin Box maçından sonra yaptığı iilk turnuva maçıydı.Burada yaptığı maçların en uzunu 4 sn SÜRMÜŞTÜ.En kısası ise 1.2( bir nokta iki}

Kamera karşısında Lee

Lee bu dizi tekliflerini kabul eder.Long Street de oynar.ama bir çinli olarak onu küçümserler.Daha sonra KATO rolünü oynadığı Yeşil Arı dizisinde maskeli bir döğüşçüyü canlandırır.Lee müthiş performans göstermesine rağmen sadece gözleri çekik diye rolü David Carradine ye verirler.Lee bu olaya çok kızmıştır.( Bu film geçenlerde kara maske isimli filmine benzerdir.Jet Li adeta filmin devamını getirmeye çalışmıştır bir çekik gözlü olarak. Daha sonra dizilerde oynamayı düşünmez.

Bir yandan da kung fu ve jeet kune do öğretimine devam eder.Bu turnuvalar ve dizi filmleri ona tanınmış isimlerin öğrencilik yapmasına sebep olur.Bu isimlerin başında James Coburn-Steve M****quen-Karem Abdul Cabbar vardır.Bunlara saati 250 dolardan ders vermiştir.Daha sonra öğrencilerin listesine Chuck Norris katılmıştır.Bruce den jeet kune do ve kungfu dersleri almıştır.Hem de 7 kez üst üste karate şampiyonu olmasına rağmen. Ejder Kalesinin çekimleri sırasında David Chiang a da ders vermiştir.

Efsane Oluyor

Hong Kong a döndükten sonra Golden Harvest ve Shaw Brothers film şirketleri Ona Proje teklif ederler.Lee Golden Harvest i seçer.Çünkü diğerlerinin şartları daha ağırdır.Burda İlşk filmi olan BİG BOSS çekilir.Bu ilk filimdir . Ama bu filmde Lee ye tam olarak basrol vermediler ve tam olarak bu filimde lee nin sözü geçmedi.Daha sonra Fist of Fury çekildi.Bu filimde Asya Milliyetçiliği ele alındı.Bu filim için zamanın DÜNYA TAEKWON DO ŞAMPİYONUNA teklif götürür Bruce.Ama adamın cevabı şuydu: Bi filim için senden dayak yemem ben.

Fist of Fury gişe rekoru kırdı.Su an hale asyada geçilemedi. Way of the Dragon için Romaya gitti.Filmin çekimi için sadece 3 hafta izin vermişlerdi Lee ye İtalyan Bakanlığı.Bu yüzden bu film tam manasıyla doyurucu değildir bana göre.Bu filmde Chuck Noris'i dövmüştür.İlk kez film dünyasında amerikalı biri bir çinliden dayak yemiştir.Bu da Lee nin Çinlilerce çok çok sevilmesine neden olmuştur.Artık Lee kahramandır. Ölüm Oyunu nun çekimlerine başlamıştı.

yaklaşık bi 100 dk film çekmişti ama filmi yarıda bırakarak warner bross un ENTER THE DRAGOn filmine geçer.ABD ÇİN ortak yapımı olan bu film en iyi döğüş filmi olarak kabul edilir.Lee bu film esnasında bir çok kişiyi dövmüştür gercek hayatta.Çünkü artık hong kong lu film yapımcıları Lee yi yenene açık çek ve film teklif ediyorlardı.Lee bunların hiç birinden dayak yememiştir.BOB WALL ( OHARA ] anlatıyor fury in red de.Ejder Kalesinin bir başka özelliği ise Jackie Chan-* Juen Biao-SAmo Hung gibi usta aktörlerin de dublör olarak yer almasıdır.Mesela filmin en basındaki şişman döğüşçü SAMO HUNG dur.

EFSANE ÖLÜYOR

Ejder kalesini bitiren Lee yarım kalan ölüm oyunun bitirmek için hong kong döner.Betty Ting Pei isimli arkadasının evinde basının ağrıdığını söyler.Arkadası ona bir hap verir ve Lee yatağından b,ir daha kalkmaz.Kung Fu dünyası BÜYÜK BİR USTAYI KAYBETMİŞ OLUR ARTIK

BEN DE JACKİE-JET-NORRİS-HUNG-BİAO-DAMME-SEAGAL-DACASSSOS USTALAR GİBİ BÜYÜK USTAYI SPORCULUK SELAMIYLA SELAMLIYORUM.BİZE KUNGFUYU TANITTIĞIN İÇİN SAĞOL.EĞER SEN O PİRİNÇ YİYENİ 3 DAKKA İÇİNDE BİTİRMESEYDİN BELKİ DE BİZ KUNG FUYU HİÇ BİLMİYECEKTİK.TABİ DİĞER MİLLETLERDE.
Bruce Lee'nin hayatının anlatıldığı bir belgeselde ejder kalesi filminin yapımcısına şöyle bir soru yöneltiyorlar:
''-Hiç görüntüleri yavaşlattığınız oldu mu efendim?''
''-Evet.Çoğu görüntüyü yavaşlatıyorduk,çünkü Bruce işiyle bütünleşiyordu ve çok hızlı hareketler yapıyordu..''
Çoğu insan onunla dövüşmek isterdi..Bir keresinde adamın biri bruce'nin evine kadar gelip kendisiyle döüş etmesini ister..Bruce bu olaya çok sinirlenir ve benim evime kadar hangi cürretle dövüş etmek için geliyorsun diyerek adamı tanınmaz hale getirir...
Jackie Chan'a bir röportajında şu soruyu sormuşlar
''Eğer Bruce lee yaşıyor olsaydı ve sizin yaşınızda olsaydı onunla dövüşür müydünüz''
Tek kelimeyle
''-kesinlikle hayır..Onunla dövüşecek kadar aklımı kaçırmadım diyor..''
Bruce'yi tanıyan çoğu kişinin söylediği cümleler hep aynıdır..
''ona dokunduğunuz zaman vücudunun ne kadar esnek olduğunu farkedebilirdiniz..bir yay gibiydi vücudu-zaten yay burcudur kendisi-boyundan büyük tekmeler atar yerden 2 m yüksekliğe zıplayabilirdi...onun yumruğunu yiyen insan adeta sarhoşlar gibi gezinirdi..İnanılmaz enerji ve irade sahibiydi aklına koyduğu bir işten asla vazgeçmezdi..''

HAYATINDAN İLGİNÇ NOTLAR

Çevirdiği son film olarak bilinen ölüm oyununda son döğüş sahnelerini kendi çevirmiştir.ölümüyle birlikte yarım kalan filmi ona benzyen bir oyuncu tamamlamıştır.filmin son döğüş sahnelerinden hariç kalan tüm bölümlerde gerçek bruce yoktur.

Kasım 1958 de Bruce Lee’yi Hong Kong’dan san Francisco’ya taşıyan gemide,Lee 18 yaşında ve 3 mevkide,cebinde 100 dolarla seyahat ediyordu.

Filmlerinde tüm dövüş sahnelerini kendisi tasarlıyor ve rakiplerini kendisi seçiyordu.

1973 de Bruce o dönemin en ünlü basketbol yıldızı ve yakın arkadaşı,öğrencisi,kerim abdüljabbar’a ölüm oyunu filminde rol almasını teklif edince jabbar düşünmeden kabul etmişti.bir kaç gün jabbar'ın menajeri 15 cadillac marka araba değerindeki oyuncusunun Bruce Lee ye karşı filmde dövüşeceğini öğrenince baygınlık geçirmişti.

Baş rol oynadığı filmlerde tüm sahne dekorlarını kendi hazırladı.ejderin 3 fedaisi filmi için Hong Kong’da ıssız bir ada seçilmiş ve 500 işçi dekor için çalıştırılmıştı.

Çocukluk yıllarına sokak çetelerinin başını çeker sık sık rakip çetelerle sokak düğüşleri ve düello lar yapardı.bir gün bir evin beşinci katında bir düello gerçekleşirken,Bruce hırstan hasmının iki kolunu ve bir bacağını kırmıştı.

arısı linda ona çok tutkulu ve kıskançtı.filmlerinin sonunda bayan rol arkadaşları yüzünde kavga etmişler ve uzun küskünlükler oluşmuştu.

Üstadın en büyük özelliği tüm yaşamında ve o yaşamın her saniyesini kung-fu’ya ayırmış olmasıydı.kung-fu ile birlikte tüm do spor sistemlerini çalışmış ve bunlardan kendi sistemi JEET KUNE DO’yu stilize etmiştir.günümüzde bu sistemi aynı disiplinle devam ettiren öğrencilerinden ünlü isim DAN INOSANTO onun hakkında şöyle diyor.dünyaya bir daha onun bir usta asla gelmeyecektir.

Amerikan hakimiyetine son veren DÜNYADA BENDEN BÜYÜK YOK filminin son final sahnesinde ünlü karateci CHUCK NORRİS ile Bruce Lee’nin dövüş sahnelerinde ,Çinli esmer bir düğüşçünün tipik Amerikalı düğüşçüyü nasıl yendiğini izleyiciye sindire sindire anlatır.Çin den Amerikadaki akrabalarına yardım etmeye gelen bir köylüyü canlandıran Lee,bu filme birlikte klasikleşen Amerikalı düğüşçülerin galip gelme modasına son vermişti,Amerikalı yapımcılardan çok tepki almasına rağmen,film izlenme rekorları kırması emperyalist düşünceli yapımcıların bu filme yatırım yapmasını engellememiştir.

KRISS ulu kişilerin ve dövüşçülerin kullandıkları bıçağın adı.bu bıçak zig zag şeklinde olup olağan üstü marifetlere sahiptir.Bruce de bu krıss’lerden büyükçe bir koleksiyon vardı.ancak bunların kaybolması halinde ailesine bir kötülük geleceği inancını taşıdığından bu krıss’leri özenle ve çok gizli bir yerde saklardı.

Öfkenin yumruğu adlı film ilk haftada 102 000 Amerikan doları gişe hasılatı yapmıştı.o tarihten sonra bu sonuca BEVERLY HİLLS COP,SOSYETE POLİSİ 101 000 dolar ve RAMBO 98 000 dolar ile yaklaşabildiler.golden harvest’in son olarak çektiği bu film Hong Kong’da ise gösterime çıktığı ilk hafta 22 mart 1972’de 4.5 milyon Hong Kong doları ve gişe rekorlarını kırdı.

Re: Bruce Lee nin Hayati - Bir Hayranindan

1958 yılının sonunda Avustralya'ya gitmek üzere Hong Kong'dan ayrıldım. 1959 Nisan’ında da Bruce Amerika'ya hareket ediyordu. Çok sık mektuplaşıyorduk. Bruce Wing Chun için gerçekten çok istekli ve o denli de endişeliydi. Ancak bacak çalışmalarını kendine devamlı problem ediyor, huzursuzlaşıyordu. Her zaman değişik bir dövüş sitili ile uğraşmasını önerdim, kulak arkası etti.

Değişik sitillerle uğrasan kimseyi tanımıyordu. Fakat öğrenme kabiliyeti o kadar çoktu ki, bir kez görmesi isteneni en iyi şekilde yapmasına yetiyordu.

Her şeye rağmen,Wing Chun, bilgisinin temeli olarak kalıyor, ayak tekniklerine daha çok önem veriyor, ayak vuruş şekillerine daha çok çalışma ihtiyacını hissediyordu.

Ben şahsen bu geleneksel çalışma sekli için ona bir şey söyleyemedim. Çünkü Yip Man'nin isteği üzerine, Yip Man'nin ölümüne kadar kimseye bir açıklamada bulunmayacağıma dair verdiğim sözde sadık kalmalıydım.

Bu konuda söylenecek tek şey su ki; o her zaman Wing Chun sanatının yaratıcısı olarak kalmış, gerisine de gördüklerinden ve denediklerinden öğrenmiştir. Lee o devirde karsılaştığı müsabakaların ekseriyetini yenmiştir...Ed Parker'in öğrencisi Dan Inasanto sonradan Bruce Lee'nin talebesi olmuştur.

Bana yazdığı dönemlerde Kaliforniya da Karate ve Taekwon-do çok yaygındı.Böyle olunca da Kung-fu'yu kabul ettirebilmek için en iyisini yapmalıydı. Bruce Lee benim dövdüğüm ve sonra arkadaş olduğum Richard Leung'a rastlamış. Richard da ayni şekilde Amerika'ya gitmiş... İkisi orada iyi bir ekip oluşturmuştur. Richard Leung bir boğa gibi iri-yari ve kuvvetliydi.Bruce,Richard'i futbolda santrfor gibi kullanıyordu.

Tedirgin ve şüphe eden bir hoca genellikle öğrencisini önden yollar ve ilk basta bu öğrenci bir dağ gibi yontulur. Bu durumda Richard en zor isi yapıyor, Bruce Lee'den hocalığını... O dönemler Bruce 6-8 saat antrenman yapıyordu. Kendisi ile çok iyi arkadaştık. Ölümün den bir kaç gün evvel bana telefon ederek Avustralya’ya gelip, benimle bir karsılaşma yapıp, simdi hangimizin daha kuvvetli olduğunu anlamak istediğini söyleyerek sakalaşmıştı.Kimi insanlar onu kutsallaştırmışlardır,kimileri hala yaşadığına inanır... O, herhalde dövüş sanatlarında limite gelmiş ve durmadan ilerlemiş tek kişidir. Ancak, sunu belirtmek gerekir ki bu onun ölüm nedeni değil !...

Bruce LEE'nin DÖVÜŞ FELSEFESİ

EngLisH

"Empty your mind, be formless, shapeless, like water. Now you put water into a cup, it becomes the cup. You put water into a bottle it becomes the bottle. You put it into a teapot it becomes the teapot. Now, water can flow, or it can crash. Be water, my friend..."


TÜRKÇESİ
''Zİhnini boşalt.yapısız ve sekilsiz ol.su gibi.suyu fincana koyarsan su fincan olur.suyu şişeye koyarsan su şişe olur.şimdi,suyu demliğe koyarsan su demlik olur.su akabilir veya carpabilir..suya dönüş dostum...