Türkiye de Sebzeler ve Meyveler...

Dj_Curcun@ · 03-19-2007

Sebzeler Türkiye�de hemen her tür sebze yetistirilmektedir. Sebze tarimi, tahillardan farkli olarak sulama isteyen ve yogun emek harcanarak üretilen ürünlerdir. Ayrica kisin seracilik sayesinde üretimi devam ettirilerek kesintiye ugramaz. Sebze üretiminde ilk sirayi Akdeniz Bölgesi alir. Bu bölgemizde kislar ilik geçtiginden seralarda kisin bile sebze üretilebilir. Ayrica tarla sebzeleri de ilk önce bu bölgemizde üretilir. Turfanda sebzecilik ise, bir mevsim basi üretim faaliyetidir. Bazi sebze ve meyvelerin, açik hava kosullarinda erkenden yetistirilip pazarlanmasi esasina dayanir. Ilkbaharin erken basladigi yörelerimizde, sebze ve meyveler erken olgunlasirlar ve 30 - 40 gün önceden pazarlara sunulurlar. Bu üretim faaliyetine turfanda sebzecilik, bu sebzelere de turfanda sebze denir. Meyveler Findik: Iliman iklim bölgelerinin bitkisidir. Kis sicakliginin 5 - 6°C, yaz sicakliginin da 20 - 25°C oldugu ve yillik 1000 - 1500 mm yagis alan, iliman ve serin iklim bölgelerinde yetisir. Don olayi ve yaz kurakligi verimi düsürür. Ülkemizde findik tarimi, Karadeniz kiyilarinda yaygindir. Özellikle Ordu, Giresun ve Trabzon illeri üretimin yarisindan çogunu saglamaktadir. Daha sonra, Bolu ve Zonguldak illeri gelir. Karadeniz Bölgesi toplam üretimin % 80 den fazlasini karsilar. Marmara Bölgesi�nde de Sakarya ve Izmit çevresinde findik üretimi yapilir. Turunçgiller: Narenciye adi da verilen bu ürünler portakal, mandalina, limon, greyfurt ve turunçtan olusur. Anavatani Güneydogu Asya�dir. Soguga karsi çok hassastirlar. Kisin sicakligin 0°C nin altina düsmedigi bölgelerde yetisebilir. Ayrica, yüksek sicaklik ve bol su isteyen bir bitkidir. Bu özelliginden dolayi turunçgil tarimi deniz kenarlarinda yayginlasmistir. Akdeniz Bölgesi�nin kiyi kesimi üretimin % 85'ini verir. Geri kalani ise Ege kiyilarindaki Mugla, Izmir, Aydin illeri saglar. Kislari ilik geçtiginden bir miktar da Rize kiyilarinda yetistirilir. Incir: Anavatani Dogu Akdeniz kiyilaridir. Kislarin ilik, yazlarin sicak geçtigi, yillik yagisin 600 - 700 mm oldugu denizel iklimlerde rahatça yetisebilir. Soguga karsi hassas oldugundan iç bölgelerimizde fazla yetistirilemez. Incir, en fazla Ege Bölgesi ndeki Aydin ve Izmir çevresinde üretilir. (%90) Bundan baska, az miktarda Akdeniz ve Karadeniz kiyilari ile, Güney Marmara ve G. Dogu Anadolu da üretilir. Üzüm: Kisin -40°C sicakliga kadar dayanir. Yazin sicakliga ve kurakliga dayanikli bir bitki oldugundan ülkemizde hemen her bölgede yetistirilir. Yazlarin yagisli geçmesinden dolayi Karadeniz kiyilarinda ve Dogu Anadolu nun sicakligi yetersiz yüksek yerlerinde yetistirilemez. Üretim en fazla Ege Bölgesi nde yapilmaktadir. G. Dogu Anadolu, Iç Anadolu, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde de üretilir. Özellikle Ege Bölgesi nde Manisa, Izmir, Denizli yörelerinde üretilen çekirdeksiz üzüm kurutularak önemli bir kismi ihraç edilir. Üzüm, soguga ve kurakliga dayanikli oldugundan, ülkemizde elma ile birlikte en yaygin olan meyvedir. Elma: Türkiye de üzümle birlikte en çok yetistirilen bir meyvedir. Çiçek açma döneminde düsük sicakliklardan etkilenir. Diger dönemlerde -35°C ye kadar dayanabilir. Az kireçli ve derin topraklarda yüksek verim saglar. Elma üretimi, Iç Anadolu daki Nigde, Nevsehir, Konya çevresinde, Orta Karadeniz de Amasya çevresinde, Akdeniz de Isparta, Antalya ve Burdur çevresinde yaygindir. Muz: Tropikal bölge bitkisidir. Yetismesi için yüksek sicaklik ve bol nem gereklidir. Düsük sicakliklarda yetisemez ve don olayina karsi en hassas bitkidir. Türkiye de, sadece Akdeniz Bölgesi'nde Antalya - Mersin arasindaki çok dar bir kiyi seridinde tarimi yapilabilir. Antep fistigi: Dünya'nin oldukça sinirli bölgelerinde yetisen ve meyvesi kuru yemis olarak kullanilan bir bitkidir. Yaz kurakligina ve sicakligina dayanikli bir bitkidir. Ülkemizde en fazla Gazi Antep, Sanli Urfa ve Siirt çevresinde üretilmektedir. Kayisi: Ülkemizde karasal iklim bölgelerinin alçak yörelerinde yetistirilmektedir. Kayisi üretimi en fazla Malatya, Elazig, Konya, Ankara ve Izmir illerinde yapilir.
__________________