kozan ilçesi hakkında bilqi

[| CF |]

kozan ilçesi hakkında bilqi
SOSYAL DURUM
İlçe genelinde tarım kültürü hakim olup, sanayi sektörü gelişmemiştir. İlçe halkından önemli bir kesimin tarımla uğraşacağı kadar arazi veya bir narenciye bahçesi mevcuttur.1973 yılında Kilgen çayı üzerine yapılan Kozan Barajı ile 6.935 hektar arazinin sulamaya açılması ve narenciye kültürünü gelişmesi ile her yıl İlçe ekonomisine önemli girdi sağlanmaktadır. Bu durum sanayi ve ticaret kültürünü geriş ölçüde olumsuz yönde etkilemiştir. İlçe merkezinin kenar mahallelerinde Feke, Saimbeyli ve Tufanbeyli İlçelerinden gelip gecekondu tipi konutlarda yaşayan, gelir durumları düşük insanlar yerleşmiştir. İl dışından İlçe merkezi ve köylerine yeni nüfus gelip yerleşmemiş, o nedenle önemli ölçüde sosyal ve siyasal nitelikli olaylar yaşanmamaktadır. İlçe merkezi ve köylerde geçmişten gelen alışkanlık gereği genelde tek veya iki katlı müstakil konutlar yaygındır. Ancak, son yıllarda kooperatifçilik kültürünün gelişmesi ile çok katlı apartman tipi konutlarda yeni yerleşim alanlarında yükselmeye başlamış olup halende hızla devam etmektedir. İlçe merkezi ve ova merkezinde yaz ayları oldukça sıcak geçtiği için hemen herkesin yaylalık kesimde bir yayla evi mevcuttur.Yazın sıcakların başlaması ile birlikte halk bu yayla evlerine çıkar, sonbaharda asıl konutlarına dönerler. Halkın tümü İslam dinine mensup olup, Türkçe den başka herhangi bir dil konuşmamaktadır.
NÜFUS DURUMU

Ülkemizde ilk resmi nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır.Aynı sayımda Kozan İlçe Merkezinin nüfusu 5266 olarak tespit edilmiştir.İlçe Merkezinin nüfusu 1957 yılına kadar oldukça düşük bir hızla artış göstererek 7894 kişiye ulaşa bilmiştir. 22.10.2002 tarihinde yapılan nüfus sayımında ise resmi olan rakamlar ile İlçe merkezi 75.833,Kasaba ve Köyleri toplam nüfusu 56.482 olmak üzere 132.315 kişiye ulaşmıştır.Bu Nüfus sayımına göre İlçemiz merkezinde 13.745 kişi artış göstermiş olup İlçe ölçeğinde nüfus hareketi incelendiği takdirde başta Adana olmak üzere diğer İllere az bir göç yaşanırken İlçemiz merkezine Feke,Saimbeyli ve Tufanbeyli gibi komşu İlçelerden bir hayli nüfus akımı yaşanmaktadır. Kozan, nüfus yoğunluğu yönünden Adana’nın dokuzuncu büyüklükteki ilçesidir. İlçede nüfus artışı çok hızlıdır. Kozan’da nüfus artışı yeni doğumlarla, çevreden gelip ilçeye yerleşenlerden oluş maktadır. Göç aldığı yerlerin başında Saimbeyli ve Tufanbeyli ilçeleri gelir. Ayrıca Feke ilçesini ve ona bağlı köyleri de unutmamak gerekir. Merkez nüfusu 1990 sayımına göre 54.500, köylerdeki nüfus sayısı da 63.204 olmak üzere toplam nüfus 117.704’tür. Bu duruma göre ilçede km 70 kişi düşmektedir. Bu oran Türkiye ortalamasının altında bulunmaktadır. Fakat Akdeniz bölgesi ortalamasının üzerinde bulunmaktadır. Genel nüfusun %52.2 kadarı ilçe merkezinde, %47,8 ise köylerde yaşamaktadır. 30 Kasım 1997 yılında yapılan nüfus tespiti sonuçlarına göre ise, Kozan’da şehir nüfusu 62,088, köy nüfusu ise 56,97 1 olmak üzere toplam, 119.059 kişidir. Bu tespite göre ilçe nüfusu 1990’dan 1997 kasımına kadar geçen süre zarfında 1355 kişi artmıştır. Nüfus yoğunluğu da 70 kişi olmuştur. 2000 yılında yapılan nüfus sayısının kesin olmayan sonucuna göre ilçe nüfusu, merkez 85.173 ve kırsal ise 56.101 olmak üzere toplam, 141.274 olmuştur.
Kozanın tarihi oldukça eskilere dayanmakta olup M.Ö.XV. Hitit Federasyonundan Asurlularının hakimiyeti altında bulunuyordu. Kozan Kalesinin de bir Asur eseri olduğu tarihi birkaç kitabeden anlaşılmaktadır .M.Ö. VI.Y.Y. da Medlerin ve Perslerin M.Ö. 333 yılında Büyük İskender’in eline geçmiş, onun ölümünden sonra da Selefkusların eline geçmiş, bu Hanedan ile Mısır Batlamyos Hanedanı arasında büyük mücadelelere sahne olmuştur. M.Ö. 66 - 64 yıllarında Pompe tarafından Roma İmparatorluğuna ilhak edildikten sonra M.S. 395 tarihinden sonra da yöre Bizans İmparatorluğunun eline geçmiştir.



Çukurova Bölgesi ve dolayısıyla Kozan yöresine ilk İslami akınların VII. Asrın ilk yarılarında başladığı, asıl fetih hareketinin de Emeviler döneminde gerçekleştiği görülmüştür. Yöreye ilk Türk akını ise Abbasiler devrinde yapılmıştır. Bölge X.asrında Rumların, XI.asrında Selçukluların hakimiyetine girmiş daha sonra Bizans İmparatorluğuyla Kilikya Ermeni Prensi arasında nüfuz mücadelesine sahne olmuştur. Miladi 1200 yılında Kilikya Prensi II.Leon tarafından yaptırılan büyük Katedral ile kent Krallığın Tarsus’dan sonra önemli ruhani bir merkez olmuştur. Bu dönemde şehir kalesi Ermeniler tarafından yenilenerek bir takım ekler yapılmıştır. Çukurova ve yöremiz XIV. yy ortalarından itibaren Mısır Memluklularına ve bunlara bağlı Türkmenlerin Yüreğir koluna mensup Ramazan oğullarının eline geçmiştir. Bu devletin hakimiyetini Yavuz Sultan Selim 1517 yılı Mısır seferiyle son vererek bölgeyi tümden Osmanlı topraklarına katmıştır. Sis, Adana ve Tarsus şehirleriyle birlikte sancak halini almıştır. Sancak , 1610 yılından itibaren Kıbrıs Beyler beyliğine bağlanmıştır. Osmanlı döneminde Müslüman Türklerle Ermeniler yörede bir arada iyi ilişkiler içinde yaşamlarını sürdürürken I. Dünya savaşından sonra Kozan ve yöresi 7 MART 1919 Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. Fransız işgali ile birlikte bu güçler tarafından Ermeniler silahlandırılarak şiddet hareketlerine girmişler ve önemli ölçülerde Müslüman kanı dökülmüş, daha sonra Saimbeyli ve Osman Tufan bey idaresinde teşkilatlanan mukavemet güçleri 2 HAZİRAN 1920 de Fransız işgalciler ve Ermeni güçlerinden temizlenmiştir. Bu tarihten itibaren Sis’e Kozan adı verilmiştir. 1865-1923 yılları arasında Mutasarrıflık olan Kozan Cumhuriyet döneminde bir ara ( 1923-1926 ) yılları arasında Vilayet haleni almış 1926 yıllarından sonra Vilayetliği lağvedilerek Adana İli’ne bağlı İlçe haline getirilmiştir. 1920 Yılında Kozan Türkiye Büyük Millet Meclisine Maraşal Fevzi Çakmak Milletvekili olarak gönderilmiştir. Bu tarihi dönemlerden günümüze kadar gelen tarihi eserler ise, Kozan Kalesi, Anavarza Kalesi, Karasis Kalesi ile Memluklar döneminde ( 1448) inşa edilen Hoşkadem Camii, Kozan suyu üzerinde 9 gözlü köprü ile önemli ölçüde tahribat gören Ermeni Kilisesi kalıntıları mevcuttur.
İlçe Merkezi Adana Ovasının yukarı ova denilen kısmında düz arazi ile dağlık kesimin birleştiği kısmın yarı engebeli bir alan üzerine kurulmuş olup, il merkezine uzaklığı 68 km.dir. İlçe, Kuzeyde Kayseri, Yahyalı, Feke, Saimbeyli; Doğuda Osmaniye, Kadirli; Güneyde Ceyhan, İmamoğlu; Batıda Aladağ ilçeleri ile çevrili olup, yüz ölçümü 1690 Km2 dir. İlçenin yüzey şekilleri birbirinden farklı iki konumdadır. Birinci kesimin arazi yapısı Adana ovasının devamı niteliğinde olup, verimli mümbit araziye sahip olup, takriben ilçenin tüm alanının ¼ ünü kapsamaktadır. Geri kalan ¾ ü ise dağlık ve engebelik görünüm arz etmektedir. İlçe merkezinde rakım 109.85 m olup,tipik bir Akdeniz iklimi hüküm sürmektedir.yazları kurak ve sıcak kışları ılık ve yağışlıdır. Yıl boyunca don olayına rastlanmaz.İlçe Meteoroloji Müdürlüğünün kayıtlarında Yıllara göre ortalama yağış miktarı yaklaşık 900.mm.dir. İlçe merkezi yazları çok sıcak ve kuru geçtiği için söz konusu bu dönemde önemli bir kesimi kuzeyde yer alan dağlık kesimi yaylalara göç etmektedir.en önemli yaylalarımız Horzum, Gedikli, Göller, Elmalı ve Savruk’tur.dağlık ve yaylalık yer aldığı kuzey kesim geniş çam ormanları ile kaplıdır. İlçemiz sınırları içerisinde yer alan başlıca akarsularımız Kilgen çayı,Deli Çay, Zamantı,Göksu ve Sumbas Çayıdır. Kilgen Çayı üzerine 1973 yılında Kozan Barajı inşa edilmiş olup,takriben 70 bin dekar arazi sulamakta olup,ilçeye bolluk ve bereket getirmiştir. Merkezde 4, köylerde 8 Sağlık Ocağı mevcuttur. Ayrıca Merkezde 1 adet Verem Savaş Dispanseri bulunmakta olup şu an faaliyetlerini sürdürmektedir. Merkez 1 nolu Sağlık Ocağı Bakanlıkça planlanan şekilde yapılmış olup 2 nolu merkez Sağlık Ocağı Verem Savaş Dispanseri binasının yarısı alınarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Ayrıca 2 nolu Merkez Sağlık Ocağına yaptırılan ek bina kullanılmaya başlamıştır. 3 nolu Merkez Sağlık Ocağı ise kiralanan bir evin uygun hale getirilmesi ile beş yıllık anlaşma sağlanarak faaliyetlerini sürdürmektedir.4 nolu Merkez sağlık Ocağı 18 Haziran 2002 tarihinde Elif- Hasan Bayram Sağlık Ocağı adı altında faaliyete geçmiştir. 8 adet köy sağlık Ocaklarından Akdam, Kuytucak, Tepecikören, Eskimantaş, Gaziköyü ve Faydalı Sağlık Ocakları Bakanlıkça planlanan şekilde yapılmış olup, Hacıbeyli Sağlık Ocağı Belediye Başkanlığına ait binada ve Bucak Sağlık Ocağı Milli Eğitim Müdürlüğüne ait kullanılmayan bir ilkokul binasının uygun hale getirilmesi ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Kozan Merkezinde 27 sağlık Evi, Merkeze bağlı köylerde 18 sağlık Evi, mevcuttur. Köy sağlık Ocaklarımıza bağlı olarak 25 Sağlık Evi bulunmaktadır. Bölgemizde toplam 70 Sağlık Evi mevcuttur. Bölgemizde 5 adet Sağlık Evi binası mevcuttur. Bunlar; İdem- Dikilitaş, Boztahta, Pekmezci ve Ferhatlı Sağlık Evleridir. Bölgemizde 1 adet Toros Marka araç mevcut olup, dağlık alanlarda hizmetin daha verimli olabilmesi için 1 adet arazi tipi araca ihtiyaç vardır. Bir adet nisan pikap sıtma çalışmaları için ve 1 adet gezici sağlık aracı köylere koruyucu hekimlik hizmeti götürmek için bulunmaktadır. Kozan sağlık grup başkanlığında 2 doktor (1’i sağlık grup başkanı, diğeri ise Elif Hasan Bayram sağlık ocağında görev yapmaktadır.), 1 şef, 1 şoför, 2 hemşire 1 lab. Tekn., 1 sıtma işçisi görev yapmaktadır. Kozan Mrkz. 3 Nolu Sağlık Ocağında 1 Sağlık Memuru , 1 Çevre Sağlık Teknisyenine ihtiyaç vardır. Tepecikören Sağlık Ocağında geçici Doktorun yerine kadrolu 1 Doktor, 1 Hemşire, 1 Sağlık Memuru, 2 Ebe ihtiyacı vardır. Akdam Sağlık Ocağında 1 Doktor, 1 Hemşire, 1 Sağlık memuru ve 3 Ebeye ihtiyaç vardır. Eskimantaş Sağlık Ocağında 1 Doktor, 1 Hemşire, 1 sağlık memuru ve 4 Ebeye ihtiyaç vardır. Bucak Sağlık Ocağında 1 Doktor, 1 Hemşire, 1 Sağlık memuru ve 1 hizmetliye ihtiyaç vardır. Faydalı Sağlık Ocağının 1 Hemşireye ihtiyaç vardır. Hacıbeyli Sağlık Ocağının 1 Doktor, 1 Hemşire ve 1 Ebeye ihtiyaç vardır. Tepecikören Sağlık Ocağında 1 Doktor (Geçici Görevli), 1 sözleşmeli ebe, 1 Hizmetli görev yapmaktadır. Akdam Sağlık Ocağında 1 sözleşmeli Ebe, 1 hizmetli görev yapmaktadır. Kuytucak Sağlık Ocağında 1 Ebe görev yapmaktadır. Eskimantaş Sağlık Ocağında 1 Hizmetli görev yapmaktadır. Bucak Sağlık Ocağında 1 sözleşmeli Ebe görev yapmaktadır. Gaziköyü Sağlık Ocağında Sağlık Ocağında 1 sözleşmeli doktor, 1 sağlık memuru, 2 ebe, 1 hizmetli, 3 sıtma işçisi görev yapmaktadır.Faydalı Sağlık Ocağında 1 Doktor, 1 Ebe, 1 Hizmetli, 1 Sağlık Memuru görev yapmaktadır. Faydalı Köyü Sağlık Ocağında 1 doktor, 1 sağlık memuru, 1 sözleşmeli ebe, 1 Hizmetli görev yapmaktadır. Hacı beyli Sağlık Ocağında 1 sözleşmeli ebe, 1 Hizmetli görev yapmaktadır.
ULAŞIM VE HABERLEŞME
İlçemize bağlı 86 köy ve 2 belde mevcut olup,ova kısmında yerleşik 33 köy ve 56 bağlısının 200 Km asfalt, 95.Km Stabilize yolu vardır. Bu köylerimizde ulaşım sorunu yoktur. Dağlık bölgeye yerleşik 51 köyümüzden;20 köyün ve 46 bağlısının 125 Km. asfalt, 20 Km. Stabilize, 80 Km. Tesviye yolu mevcuttur.Kısmen tesviye yollarda kışın ulaşım sorunu olmaktadır.Geriye kalan 31 köyümüz ve 75 bağlısının yolu tesviye olup,burada tüm yağışlı havalarda ulaşım sorunu olmaktadır.Bu bölgede 15 köyümüzün kış koşullarında yolları karla kapanmaktadır. İlçe merkezi telefon santral kapasitesi 16.384, Kasaba ve Köylerde 8.890 olmak üzere toplam 22.705 abone mevcuttur. yerleşim birimlerinin kendi aralarında ve gerekse dış haberleşmede önemli bir sorun yaşanmamaktadır.ilçe Kozan Posta İşletmesi Merkez Müdürlüğü ile Türk Telekom A.Ş.aynı bina içinde hizmet vermektedir.söz konusu bina fiziki kapasite itibarı ile yetersiz kalmaktadır. Müdürlüğümüz posta hizmetlerinde çalıştırılan 1 adet 1992 model toros sw renault marka ve 1 adet 2003 model fiat doblo marka olmak üzere 2 adet araç bulunmaktadır. İlçe Merkezinde Kozan Tv ve Otağ Tv olmak üzere 2 televizyon istasyonu,Kozan Fm. Ve Barış Fm. Olmak üzere 2 radyo istasyonu,Mahalli gazetelerden günlük olarak çıkan Hürsöz, Haftalık olarak çıkan Barış ve Harman olmak üzere toplam 3 gazete ilçemizde hizmet vermektedir.