Sümerlerde Süt Akrabalığı..
 

Sümerlerde Süt Akrabalığı..

Eski toplumda süt analığı kurumuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sanılıp söylendiği gibihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif "annesini kaybeden" veya "ana sütü az olan" çocukların durumuyla ilgili olarak ortaya çıkmış değildir. "Süt anne" http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif "süt nine"http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif "süt kardeş" gibi akrabalık kavramları ve "haram-helal süt" yönleriyle İslam’da devam eden "süt akrabalığı" kurumunun yazılı kaynaklarını da Sümer ve Babil kayıtlarında buluyoruz.




Fakathttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif eski tarih kayıtlarını yeterince değerlendirmemiş Bay A. R. Balaman gibi uzmanlarımızhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Avrupa sosyoloji çevrelerinde genellikle hâlâ kabul gören yanlışlara da dayanarak Süt Akrabalığı kurumunu "sanal"http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif "düzmece" veya "şakacıktan kurumlar" kategorisinde tanıtma adetini sürdürmüşlerdir.



"Süt analığı" ve bundan doğan "süt kardeşliği"http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif eski toplumda "sanal" veya "şakacıktan" bir akrabalık kurumu değildi. Süt akrabalığı oluşması halinde ilgili taraflara (sünnet kirveliği kurumunda da olduğu gibi) peşinen evlilik yasakları doğuyor olmasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bu kurumunhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif eski toplumdahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif en az ‘kandaşlık kurumu’ kadar önemli olduğunu ve "süt akrabalığı" ilişkisini kullanan toplumların tarihinde "kandaş"lıkla aynı rolü oynamış olduğunu göstermektedir.





Süt akrabalığıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif eski toplumdahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif doğuran gelin’e oğul’u emzirme yasağıyla birliktehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bu ilk oğulun baba toplum birimine geçişinin önündeki bir engeli kaldırmış olmalıdır. Halaların veya baba toplum birim tanrıçalarının kutsal "süt analığı" yoluyla ilk oğulhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif baba toplum biriminin parçası haline geldiği içinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif şimdiki "süt kardeşleriyle" evlilik (cinsel ilişki) yasağına tabi olur. Aralarında hiç bir "kan bağı" bulunmayanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yani "kandaş-karındaş" olmayan kız ile erkek çocuğunhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif emziren ortak bir ana aracılığıyla süt kardeşi olur olmaz evlilik yasağına tabi olmalarının anlamı buydu.




Sümer-Babil toplumunun bu "ilk oğul"uhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif eğerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif onu "doğuran gelin" tarafından emzirilseydihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif adaş dede-dayı toprağının aidi olarak kalmaya devam edecekti. Dolayısıyla dahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif baba toplum birimine ait kadınlar üzerindeki evlilik hakkını sürdürmüş olacaktı. Bu isehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif artık baba toplum birimine ait sayılan bu oğul bakımındanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yürürlükteki akrabalık sisteminin yıkımı demekti. Bu akrabalık sistemindehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif damat ile gelinin ait olduğu toplum birimlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kendi kadınlarınıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sadece karşı yanın erkeklerine vermekle yükümlüydüler. Eski toplumhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Dumu-zi dönemindehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif en azından ilk oğul’unhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif baba toplum birimine ait sütle beslemesini sağlayan süt analığı kurumunu oluşturarakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif oğul’un ana’lığınahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif süt veren kadını geçirmişti. Bulgu ve kalıntılar eski toplumun bu dönemdeki gelin’ehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bu nedenlerlehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif doğurduğu çocuğu emzirmeyi yasaklamış ve ilk oğul’un anası saymaktan vazgeçmiş olduğuna işaret ediyor.

"Süt ana"lık kurumuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif şimdihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif "sanal"http://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif "düzmece" veya "şakacıktan" sanılan bütün akrabalık kavram ve kurumları gibihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tarihteki gerçek ilişkilerin artık genellikle işlevsiz kalan kalıntılarından başka bir şey değildir. Türklerde de olduğu gibihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sokakta gördüğü ve tanımadığı birisine "ana"lıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif "bacı"lıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif "dayı"lıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif "baba"lık dağıtan Asyahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Afrika ve Amerika’nın bütün "şakacı" topluluklarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bu tür sınıflayıcı kavramlardahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif eski gerçek akrabalık düzeninin anısını yaşatırlar.




Süt akrabalığı kurumu eski toplum bakımından sonuçları ciddi yükümlülükler doğuran gerçek bir kurum olduğu için Hammurabihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif özel bir hükümde şöyle yazdırmıştı:


§ 194 - Eğer bir adamhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif evladını süt anaya verirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif o evlat süt ananın elinde ölürse ve süt anahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif (ölen bebeğin) babasının ve anasının haberi olmadan ikinci bir çocuğu (emzirmek için) alırsahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bunu ispat ederlersehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif (ölen bebeğin) babasının ve anasının haberi olmadan ikinci bir çocuğu bağrına bastığı (emzirdiği) için (süt ananın) memelerini keseceklerdir. (Hammurabi Yasası)


Bu hükümde tanımlanan suçhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif süt ananınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif emzirdiği evladın ölmesine yol açması vb. Değildir. Süt ananın memelerinin kesilmesine yol açacak şiddetteki suçuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ölen bebeğin ana ve babasının iznini almadan bir başka çocuğun da "süt anası" olmasıdır. Eski toplumda bu davranış ciddi bir suçtur; çünkü süt anahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ölen çocuğun anahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif baba ve kardeşlerinihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif onların bilgi ve onayları olmadanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif emzirdiği ikinci çocuk üzerinden başkalarıyla süt akrabası haline getirmekteydi. Bu ise her iki tarafınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif nesiller boyu devam edecek bir evlilik yasağı kapsamı içine girmelerine yol açıyordu.


Süt analık kurumuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Mezopotamya veya Turuva’dahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif giderek köle kadın veya dadıların yükümlülüğüne doğru evrim göstermişsehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif buhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bütün kurumların tarihte bozulmaya uğramaları gerçeğinin yanısırahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yeni bir evlilik yasağı sıkıntısınınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif en küçük ölçülere ancak bu köle kadınlar kanalıyla düşürülebileceği içindir de.





Balaman A. Rhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Evlilikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Akrabalık Türleri-1982