Urartu Su Mühendisliği
 

Urartu Su Mühendisliği

Günümüzden binlerce yıl öncehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bugünkü görkem ve teknolojik hassaslığı aratmayan Urartu su mimarisi anıtlarından bazılarınınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yörede bugün bile yer yer işe yaraması şaşkınlık yaratıyor. Üstelik dönem ve dayanıklılık açısından bakıldığındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif araştırmacılar Urartu barajhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif gölet ve sulama kanallarının dünyanın hiçbir yerinde bir benzerlerinin daha bulunmadığını da kabul ediyorlar. Tabii bunlarınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Şamram Kanalı örneğinde olduğu gibihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çalışır durumda olması konunun önemini daha da arttırıyor. Çünkü bölgehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif birinci derecede deprem kuşağı içinde bulunuyor ve Urartu dışındaki uygarlıkların anıtları sarsıntıların etkisiyle yerle bir olurkenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Urartuların yapıtları şaşılacak biçimde afetlere direnç göstermişler.



Şamram ya da özgün Urartu dilindeki adıyla Menua Kanalıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Gürpınar ilçesi dışındaki kaynağından Van'a kadar yaklaşık 51-56 km. Uzunlukta ve araziye göre incelikle işlenmiş bir yatakta ilerliyor. Kanalın uzunluğu için böyle bir sayı aralığı vermemizin nedenihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif epeyce bir sürehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif özgün Urartu kanalının yakınından geçen ve DSİ tarafından 1960'larda yapılan betondan ikinci modern kanalın yanıltıcı etkisi. Çoğu araştırmacının değinmediği ve yaklaşık 25-30 km. Kadar süren bu beton kanalhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ne yazık kihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif eski Urartu Menua Kanalı'nıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif önemli ölçüde yok etmiş. Bugün Şamram ile ilgili yapılmış hemen tüm araştırmalardaki beton su yolu fotoğrafları hep bu "modern" kanala ait. Yani Menua Kanalı'nı anlatmıyorhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif en azından görüntüler açısından. Asıl ilginç olanıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Şamram Kanalı'nın suyu ile Van-Edremit'in yaklaşık 5 km. Dışında bir "hidroelektrik santralı"nın çalıştırılıyor olması. Hemen bu kadar da olur mu diye sormayın; çünkü santral yetkililerinin dediğine görehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif herkesin "arkeolojik değer" gözüyle baktığı Şamram Kanalıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif DSİ ile EÜAŞ Hidroelektrik Santralı'nın mülkiyetinde. Urartu'dan kalma kanal isehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif betonla henüz yok edilmemiş olan yerlerde uzayıp giden bir çöp çukuru biçiminde varlığını sürdürüyor. Bu ünlü su yolunun yapımınahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif yazıtlardan anlaşıldığına görehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Urartu kralı Menua (M.Ö. 810-786) zamanında başlanmışhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif ama bugün kanal artık bütünüyle yok olma sürecinde. Oysa Şamram Kanalı'nın suyu günümüzde hâlâhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Dokuz Eylül Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ünal Öziş'in deyişiylehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif 2000 hektarı sulayan bir sistemin parçası olarak kullanılabiliyor. Kanalın asıl adının yazıtlara göre Menua olması gerekiyor. Şamram'ın isehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kökeni Asur kraliçesi Semiramis'e (Sammuramat) kadar uzanan adınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif halk efsaneleriyle Şamiram ve Şamram şeklindeki dönüşümü olduğu kabul ediliyor.