Gelişim (Gelişme), Ve Temel Kavramları

**joker** · 03-25-2007

Gelişim: Organizmanın döllenmeden başlayarak bedensel, zihinsel, dil, duygusal, sosyal yönden, belli koşulları olan en son aşamasına ulaşıncaya kadar sürekli ilerleme kaydeden değişimidir.
Organizmanın; Büyüme, Olgunlaşma, Öğrenme etkileşimleri ile sürekli olarak ilerleme kaydetmesidir.
Gelişme bir "Ürün"dür ve buna bağlı olarak "Olgunlaşma" bir "Süreç" olmaktadır. Olgunlaşma ve Öğrenme olmadan da "Gelişim" olmaz.
=> Bir çocuğun Bisiklet sürmesi Devinimsel bir gelişmedir. Çocuk bedenen ve kas olarak yeterli olgunluğa erişmeden bisikleti süremez. Yeterli olgunluğa ulaşınca da bisikleti sürmeyi öğrenmemişse, Bisikleti sürme davranışını gösteremez.

Başka bir tanım olarak Gelişim: Organizmanın Bedensel, Zihinsel, Duygusal ve Sosyal yönlerden sistemli olarak büyümesi,, değişmesi ve istenilen görevleri yerine getirebilecek düzeye gelmesidir. Çevre ve Kalıtım arasındaki sürekli ve karşılıklı etkileşimin ürünüdür.

Değişme: Gelişim organizmanın belli bir düzen içersinde ve kalıcı olarak gösterdiği değişimi kapsar. Bu yüzden vücutta metdana gelenher değişme "Gelişme" sayılamaz. Kısa bir süre için meydana gelen yada hastalık nedeniyle meydana gelen değişim "Gelişim" sayılamaz...

1- BÜYÜME

Organizmanın biçim, hacim, ağırlıkla ilgili yapısal artışı, bedensel değişimleridir.
Vücudun boy, kilo ve hacim olarak artmasıdır ve Fiziksel özelliklerdeki değişimlerdir.

2- OLGUNLAŞMA

Vücut organlarının, işlevlerini yerine getirmeleri ile ilgili olarak, Öğrenme yaşantılarından bağımsız ve kalıtımın etkisiyle meydana gelen Biyolojik "Değişmeler"dir. Fiziksel Gelişim'e büyük ölçüde etki eder. Psiko-Motor davranışların çoğunluğunun yapılması bununla ilgilidir.
=> Çocukların ancak belli bir aydan sonra yürüyebilmesi, Dışkılarını tutabilmeleri, Konuşabilme yeteneklerinin ortaya çıkması (konuşmaları değil)...

Olgunlaşma: Büyüme sürecinde, genetik yapının yönlendirilmesi ile oluşan biyoljik boyutta gözlenebilir fonksiyonel değişikliklerdir. Olgunlaşma "Dış Etkenlere" bağlı olmayan, doğuştan ve genetik olark programlanmış değişmelere denir.

Organizmanın Türe Özgü genetik yapı tarafından önceden belirlenmiş bir yapı dahilindeyaşantılarından bağımsız olarak ortaya çıkardığı biyolojik değişmelerdir. Belli bir davranışı yapabilecek belli bir düzeye ulaştığında sona erer...

Olgunlaşmanın: Yaş, Zeka ve Sinir Sistemi Koordinasyonu olmak üzere üç temel alt kavramları vardır.

3- HAZIR BULUNUŞLULUK

Bireyin (organizmanın) bir konuyu öğrenebilmesi için gerekli gelişme düzeyine ön bilgilere ve güdülenme düzeyine erişmesidir.
Önceki öğrenmelerin, tutumların, güdülenmişlik düzeyinin bir parçasıdır. Bireyin belli bir gelişim görevini olgunlaşma ve öğrenme yoluyla yapabilecek düzeye gelmesidir.
=> Bir çocuğun bisikleti sürebilmesi için; Gerekli kas yapısına (olgunlaşma), bisikleti sürmeyi öğrenebileceği deneyimlere, ön bilgilere (dengeyi sağlayabilme), ve bisikleti sürmeyi öğrenmeye istekli olma (güdü) vs. gibi yetilere daha önceden sahip olması gerekir. Bunlara sahipse, Bisikleti sürmeyi öğrenmeye hazır bulunmaktadır.

4- ÖĞRENME

Bireyin çevresiyle belli bir düzeydeki etkileşimleri sonucunda meydana gelen, nispeten kalıcı izli davranış değişmesidir.
Tik'ler veya Uyuşturucu madde alımında sonra ortaya çıkan geçici davranış değişmeleri Öğrenme değildirler. Bir davranışın Öğrenme olabilmesi için kalıcı izli olması, belli bir etkileşim sonucunda olması, pekiştirilebiliyor ve geliştirilebiliyor olması, hatta diğer bir davranış karşısında değiştirilebiliyor olması gerekir.
=> Murat, 5 yaşına gelince sokağa çıkmaya başlamış ve çevresindekilere bakarak Küfür etmeyi öğrenmiştir. Murat 6 yaşına geldiğinde bir ana okuluna verilmiş ve burada Küfür etmenin kötü bir şey olduğu anlatılmış ve küfür etmemesi gerektiğini öğrenerek bu huyunu bırakmıştır. (Öğrenme konusuna ayrıca değinilecektir.)

Gelişim:
1- Büyüme
2- Olgunlaşma: Yaş, Zeka, Sinir Sistemi ve Kas Uyumu
3- Hazır Bulunuşluluk: Olgunlaşma, Ön Öğrenmeler (Ön bilgiler, istek, tutum)
4- Öğrenme: Yaşantı ürünü, kalıcı izli davranış değişikliği.