Kişilik Bozuklukları; Çeşitleri Nedenleri

Kerem388 · 03-12-2008

Bugünün dünyasına baktığımız zaman insanlar arasındaki en önemli unsurun "İletişim" olduğunu görmekteyiz.
Lakin bu iletişim ağı, aynı zamanda "İletişimsizliği"de beraberinde getirmektedir.
Burada kastettiğim şeyi anlayacaksınızdır yazının devamında...

İletişim araçları, uzağımızdaki insanlar ile bağıntımızı sağlarken
Yakın çevremiz ile olan bağımızı zayıflatmaktadır.
Televizyon başından kalkmayan Baba...
Bilgisayar başından kalkmayan Evlat...
Kaçırdığı Pembe Dizileri telefondaki arkadaşından dinleyen Anne...
Elindeki radyo ile ajansa dalmış olan Dede...
Dede'nin bu hali ile uğraşan ya da büyük ihtimalle uyuklayan Nene...
Elinde Wolkie-Tolkie'si ile arkadaşı ile konuşmaya uğraşan Ufaklık...
Cep telefonu ile arkadaşlarına mesaj atmakla meşgul Genç Kız...
Hepsinin ortak yanı, aynı ailede olmalarına rağmen
Ve bir iletişim içersinde olmalarına rağmen
Kendi Aile fertleri ile bir iletişimlerinin olmaması...

Bireylerin gelişimi
"Yakın Çevre/Mikro (Aile)"dan
"Uzak Çevre/Makro (Toplum)"ya doğru olmaktadır...

Siz daha ilk halkayı hayatınızda zayıflatır ve yok ederseniz,
"Uzak Çevre/Makro (Toplum)" ile olan iletişimiz çok başarısız, başıbozuk ve dengesiz olacaktır.

Peki bu bozukluğun temelinde yatan rahatsızlık nedir?
"Kişilik Bozukluğu"

"Toplum" ile uyumda zorlanan,
"Toplum"u reddeden bireylerin ortak özellikleri
"Yakın Çevre/Mikro (Aile)" ile iletişimi zayıf olan kimseler olmalarıdır.

"Kişilik Bozukluğu"nun nedenleri tam olarak tespit edilemese de,
Temel olarak "Genetik" ve "Ailevi/Çevresel" nedenlere bağlı olarak iki nedene dayanmaktadır.

Ben burada "Ailevi/Çevresel" nedenlere bağlı "Kişilik Bozukluğu"nu anlatmaya çalışacağım.

Ancak genel olarak bilinmelidir ki:
Şizofren, Paranoya, Antisosyal, Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluklarının "Genetik" olduğu konusunda çeşitli görüşler vardır.

"Toplumsal" açıdan bireylerdeki "Kişilik Bozuklukları"
"İlk Ortam" olarak ailedeki çarpık veya düzensiz iletişim ve ilişkilerden kaynaklanmaktadır.,

"Kişilik Bozukluğu"nun en temel tanımı olarak şunu verebiliriz:

Derin olarak yerleşmiş olan, sosyal kalıplara uymayan, yaygın, ısrarlı, uyumsuz davranış örüntüsüdür.

En yaygın olarak "Boderline Kişilik Bozukluğu" tanısı görülmektedir ve kısaca açıklaması şu şekildedir;

Borderline kişilik genelde çocuklukta yaşanılan önemli bir kayıp, anne-baba ile olan bağın dengesiz olması, travma, kötü muamele ya da duygusal olarak yoksun kalmak gibi tecrübelere dayanmaktadır. Oldukça yaygın görülen bir hastalıktır, toplumun yüzde 2 yada 3 ünün sahip olduğu tahmin edilmektedir.

Eğer Borderline Kişilik Bozukluğunuz varsa, sürekli olarak terkedilme duygusunun yarattığı panik ile mücadele ediyorsunuz demektir. Genel olarak davranışlarınız değişken ve ani hareketlerden oluşur. Duygularınız sürekli değişir, insanlarla olan ilişkileriniz ise yoğun ve fırtınalıdır.

Genelde yaşamın çeşitli dönemlerinde uzun süreli zorlukların etkisiyle olur.
Kendilerini karşısındakinin yerine koymakta zorlanırlar.
Görülme sıklığı %6-9 oranındadır.
Kişilik bozuklukları ilk bulgularını 15-20 yaş arası gösterir.
Kadın-erkek oranı eşittir.
Kişilik bozuklukları bir çok nedene bağlı olarak gelişir.

Kişilik Bozukluklarının en temel nedeni,
Girişte belirttiğim gibi "Aile İçi İletişimsizlik" ve "Aile Yapısındaki Bozukluklar, Çarpıklıklar" olmaktadır..

Paranoid Kişilik Bozukluğu

Diğer insanlardan kötü niyetli hareketler bekleme eğilimindedirler.
Şüphecilik ve güvensizlik temel belirtileridir.
Toplumda %1-2 oranında görülür.
Erkeklerde daha fazladır.
Tedavide ilaç tedavisi ve psikoterapi birlikte kullanılır.

Şizoid Kişilik Bozukluğu
Sosyal ortamdan uzaklaşmanın, izole yaşantının olduğu kişilik yapısıdır.
Duygularını ifade edemezler.
Genelde tek bir etkinlikte bulunurlar.
Yakın arkadaşlıkları ve sırdaşları yoktur.
Toplumda %7 oranında görülür.
Erkeklerde daha sıktır.
Tedavide ilaç tedavisi ve psikoterapi kullanılır.

Şizotipal Kişilik Bozukluğu
Davranış, düşünce, duygulanım, konuşma ve görünümde bir çok gariplik ve egzantriklikler vardır.
Alınganlık fikirleri, olağandışı yaşantıları, kuşkuculuk, acayip düşünce biçimi belirgindir.
Toplumda %3 oranında görülür.
%10'u intihar girişiminde bulunur.
Şizofreniye dönüşmesi olasıdır.
İlaç tedavisi ve psikoterapi tedavide kullanılır.

Antisosyal Kişilik Bozukluğu
Başkalarına hak tanımayan uyumsuz davranışların olduğu kişilik yapısıdır.
Suç işleme eğilimi, sürekli yalan söyleme, dürtüsellik, kavgacılık, sorumsuzluk, vicdan azabı çekmeme temel bulgularıdır.
Tam genellikle 18 yaşından sonra oluşur.
30'lu yaşlardan sonra kendiliğinden düzelme olabilir.
Tedavisi zordur.
Madde bağımlılığı riski yüksektir.

Borderline (Sınır) Kişilik Bozukluğu
Ayrışma-bireyselleşme sorunları, duygulanımı denetleme sorunları ile ilgili belirtiler ve yoğun kişisel bağlılıklar temelde görülebilir.
Terk edilmeye karşı aşırı korku duyma, hep-hiç yasasıyla davranması, kimlik karmaşası, kendine zarar verici davranışlar, sürekli boşluk hissi, öfke patlamaları gibi belirtiler görülür.
Toplumda %2 oranında görülür.
Kadınlarda daha sıktır.
Genelde annelerinde de bu bozukluk vardır.
İleri yaşlarda düzelme olabilir.
Genelde 40 yaşından önce tanı konulur.
Psikoterapi temel tedavi şeklidir.
Ek ilaç tedavisi de kullanılır.

Histrionik Kişilik Bozukluğu
Dramatik, duygusal, etkileyici davranış kalıplarının olduğu bozukluktur.
İlgi odağı olma beklentisi, baştan çıkarıcı davranma, fiziki görünümüne aşırı dikkat ve insanları kullanma, gösteriş, başkalarından kolay etkilenme ön plandadır.
%2-3 oranında görülür.
Kadınlarda daha yaygındır.
Baştan çıkarıcı özelliğe karşın cinsellikten korkma temel bulgudur.
Psikoterapi temel tedavi şeklidir.

Narsistik Kişilik Bozukluğu
Kendini beğenme ve öz saygı ile aşırı ilgilenmenin olduğu bozukluktur.
Üstünlük duygusu, beğenilme gereksinimi, kendini karşısındakinin yerine koyamama, küstahlık temel belirtileridir.
Temelde anne ile çatışmalar yatar.
Tedavisi zordur.
Psikoterapi kullanılır.

Çekingen (Kaçıngan) Kişilik Bozukluğu
Çekingen ve utangaç kişilik yapısı belirgindir.
Kaçınganlık, yakın ilişkiler kuramama, eleştirilmeye aşırı duyarlılık, beceriksiz-küçük görüldüğünü düşünme, sosyal etkinliklere katılmama temel belirtileridir.
Toplumda %1 oranında görülür.
Temelde anababa eleştirilerinin etkisi büyüktür.
Psikoterapi özellikle grup terapisi tedavide kullanılır.
Yaygın etkilenmemiş durumlarda "Sosyal Fobi" tanısıyla tedavi edilir.

Bağımlı Kişilik Bozukluğu
Bağımlı ve boyun eğen kişilik yapısı belirgindir.
Başkalarından öğüt ve destek alma ihtiyacı, sorumluluk alamama, muhalefet edememe, inisiyatif kullanamama, tek başına kalamama temel bulgularıdır.
Kadınlarda sıktır.
Temelde ayrılık kaygısı/bunaltısı vardır.
Psikoterapi tedavide kullanılır.

Saplantı-Zorlantılı (Obsesif-Kompulsif) Kişilik Bozukluğu
Mükemmelcilik ve esnek olamama belirgindir.
Ayrıntılar üzerinde aşırı uğraşma, işin bitirilmesini zorlaştıran bir mükemmelcilik, eskimiş veya değersiz şeyleri saklama, cimrilik, katılık ve inatçılık hakimdir.
Erkeklerde daha yaygındır.
Ailesel geçiş olasılığı vardır.
İlaç tedavisi ve psikoterapi tedavide kullanılır.

Pasif-Agresif (Edilgen-Saldırgan) Kişilik Bozukluğu
Gizli bir şekilde bilerek engelleyici, erteleyici, inatçı ve yetersiz olmayla belirgin bozukluktur.
Pasif direnç, somurtkanlık ve kavgacılık, otoriteye karşı çıkma, şanssızlığından yakınma temel bulgularıdır.
Temelde anababada benzer problemler vardır.
Psikoterapi yararlıdır.

Depresif (Çökkün) Kişilik Bozukluğu
Karamsar, zevk alamayan, görev sorumluluğu olan, özgüvensiz ve kronik olarak mutsuz kişilerdir.
Keder, mutsuzluk, keyifsizlik, kendini küçük görme, düşünceli ve endişeli yapı, kötümser, pişmanlık duymaya eğilim temel belirtileridir.
Erken dönemde ana/baba kaybı, anababa yetersizliği temelde yatan sorundur.
İlaç ve psikoterapi yararlıdır.

Sadistik Kişilik Bozukluğu
İlişkilerine acımasız veya küçük düşürücü davranış hakimdir.
Adli olgularda yaygındır.
Sıklıkla anababa kötüye kullanımı vardır.

Kendine Zarar Verici (Yenilgin) Kişilik Bozukluğu
Kişiler yaşamlarını kötü sonuçlara yönlendirirler, yardımı veya iyi sonuçları reddederler, iyi sonuçlara doyumsuz yanıt verirler.

Hüseyin · 06-06-2008

Derse baya yardımcı oldu bu bilgiler.Saolun

cerosh · 06-07-2008

paylaşım için teşekkürler kerem